EEN EEUWENOUDE TRADITIE, HET TEKENEN VAN REGELMATIGE VEELHOEKEN
Traditioneel worden de Islamitische patronen met alleen passer en liniaal geconstrueerd. Omdat regelmatige veelhoeken een belangrijke rol spelen bij Islamitische patronen is het dan ook een uitdaging om deze met enkel passer en liniaal te kunnen construeren.
Bij veel n-hoeken (n=3,4,5, enzovoort) is dit niet zo heel moeilijk. De makkelijkste zijn wel de gelijkzijdige driehoek, de regelmatige 6-hoek en 4-hoek. De regelmatige 5-hoek (pentagon) is iets lastiger. Hiervoor is de gulden snede verhouding nodig en de constructie daarvan vereist enkele stappen.
DE HEPTAGON
Het tekenen van een regelmatige 7-hoek (heptagon) is nòg moeilijker. Het is zelfs bewezen dat een exacte constructie met enkel passer en liniaal onmogelijk is (in 1837 door Laurent Wantzel). Er bestaan wel methodes die behoorlijk nauwkeurig zijn, de meest nauwkeurige en ook vrij eenvoudige die ik ken is bedacht door John Michell in 2009. De foutenmarge is slechts 0,04 graden!
Een constructie die ik zelf vond is iets minder precies en heeft een fout van 0,1 graden. Dat is zo klein dat het nog steeds ruim voldoende is om te gebruiken bij het handmatig ontwerpen van een patroon. Bijkomend voordeel is dat deze constructie met een zogenaamde 'vastgeroeste passer' kan worden voltooid. Dat wil zeggen dat je met de passer alleen cirkels van één bepaalde grootte hoeft te tekenen. Dat geeft meestal een nauwkeuriger resultaat.
Hierboven zie je hoe dat gebeurt. Bij deze constructie wordt eerst een hoek van 60 graden getekend (hoek AMC) die je nodig hebt om een regelmatige 6-hoek te tekenen. Daarna wordt een hoek van 45 graden gemaakt (hoek AMH), nodig voor een regelmatige 8-hoek. Voor een regelmatige 7-hoek moet je hier tussenin zitten, maar niet in het midden! Dat zou je misschien verwachten, maar klopt niet. Dat heeft te maken met het feit dat 1/7 niet midden tussen 1/6 en 1/8 ligt. Door de lijnen BC en IH te snijden krijg je een hoek AMJ van 51,33 graden die heel dicht ligt bij 1/7-de van 360 (ongeveer 51,4286 en niet 51,286, een foutje in de tekening hierboven) graden ligt.
Door nu J te spiegelen in AB en vervolgens deellijnen te construeren kun je met dezelfde passeropening de rest van de zevenhoek tekenen.
Merk op dat je nu meteen ook een methode hebt om een regelmatige 14-hoek te construeren!
Bovenstaande tekening kun je hieronder downloaden.